1- خداشناسی:
امام علی(ع):
ما یسرنی لومت طفلاً و ادخلت الجنه و لم أکبر فأعرف ربی عزوجل؛
دوست ندارم که در کودکی از دنیا می رفتم و وارد بهشت می شدم و بزرگ نمی شدم تا پروردگارم، عزوجل، را بشناسم.
رسول اکرم(ص)
أفضل الاعمال العلم بالله إن العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إن الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیر؛
بهترین اعمال، خداشناسی است، زیرا با وجود علم و معرفت، عمل، کم یا زیاد تو را سود می بخشد اما با وجود نادانی(نسبت به خدا) عمل، نه اندکش تو را سود می بخشد نه بسیارش.
امام علی(ع)
ولو ضربت فی مذاهب فکرک لتبلغ غایاته ما دلتک الدلاله إلا علی أن فاطر النمله هو فاطر النخله لدقیق تفصیل کل شی ء و غامض اختلاف کل حی و ما الجلیل و اللطیف و الثقیل و الخفیف و القوی و الضعیف فی خلقه إلا سواء؛
اگر راههای اندیشه ات را در نوردی تا به پایانه های آن رسی، هیچ دلیلی تو را جز به این رهنمون نشود که آفریننده مورچه همان آفریننده درخت خرما است و این به سبب دقت و ظرافتی است که جداسازی هر چیزی از چیز دیگر و پیچیدگی و تنوعی است که در هر وجود زنده ای به کار رفته است موجودات بزرگ و کوچک، سنگین و سبک و نیرومند و ناتوان، همگی در آفرینش برای خداوند یکسانند.
امام رضا(ع):
إنما قلت اللطیف، للخلق اللطیف و لعلمه بالشیء اللطیف ألاتری إلی أثر صنعه فی النبات اللطیف و غیر اللطیف و فی الخلق اللطیف من أجسام الحیوان من الجرجس و البعوض و ما هو أصغر منهما مما لا یکاد تستبینه العیون بل لا یکاد یستبان لصغره الذکر من الانثی و المولود من القدیم فلما رأینا صغر ذلک فی لطفه... علمنا أن خالق هذا الخلق لطیف؛
گفتم لطیف است، چون هم موجودات لطیف آفریده و هم به چیزهای ظریف و ریز آگاهی دارد. آیا نشانه آفرینش او را در گیاهان ظریف و غیر ظریف و در پیکرهای ظریف و ریز جاندارانی چون کک و پشه و کوچک تر از اینها را نمی بینی که تقریباً به چشم دیده نمی شوند و از بس ریزند نر و ماده آنها و نوزاد و کهن زادشان از یکدیگر تشخیص داده نمی شوند. پس چون ریزی و ظرافت این جیزها را دیدیم... پی بردیم که آفریننده این موجودات نیز لطیف است.
رسول اکرم(ص):
إن الله خلق یوم خلق السماوات و الارض مائه رحمه کل رحمه طباق ما بین السماء و الارض فجعل منها فی الارض رحمه فبها تعطف الوالده علی ولدها و الوحش و الطیر بعضها علی بعض و أخر تسعاً و تسعین فإذا کان یوم القیامه أکملها بهذه الرحمه:
خداوند روزی که آسمانها و زمین را آفرید، صد رحمت بیافرید که هریک از آنها میان زمین و آسمان را پر می کند و یکی را در زمین قرار داد که بوسیله آن مادر به فرزند محبت می کند و حیوانات وحشی و پرندگان به یکدیگر مأنوسند و نودونه رحمت را نگه داشته و همین که روز قیامت شود این یک رحمت را نیز بر آن می افزاید.
امام صادق(ع)
و قد سأله ابن أبی العوجاء: ولم احتجب عنهم و أرسل إلیهم الرسل؟ ویلک و کیف احتجب عنک من أراک قدرته فی نفسک؟ نشأک و لم تکن و کبرک بعد صغرک و قواک بعد صعفک ... و ما زال یعد علی قدرته التی هی فی نفسی التی لا ادفعها حتی ظننت أنه سیظهر فیما بینی و بینه؛
در پاسخ ابن ابی العوجاء که پرسید: چرا خداوند خود را از مردم در پرده داشت و آن گاه پیامبران را سویشان فرستاد؟ فرمود: وای بر تو کسی که قدرتش را در وجود تو نشانت داده چگونه خود را از تو پوشیده داشته است؟ تو را که نبودی پدید آورد، کوچک بودی بزرگت کرد، ناتوان بودی توانایت گردانید... حضرت پیوسته مظاهر قدرت خدا را که در وجود من است و نمی توانم منکرشان شوم برایم بر شمرد تا جایی که خیال کردم بزودی خداوند میان من و او ظاهر خواهد شد.
امام علی(ع)
و لا یعزب عنه عدد قطر الماء و لا نجوم السماء و لا سوا فی الریح فی الهواء و لا دبیب النمل علی علی ااصفا و لا مقیل الذر فی اللیله الظلماء یعلم مساقط الأوراق و خفی طرف الأحداق؛
شمار قطره های آبها و ستارگان آسمان و ذرات گردوغبار پراکنده در هوا وحرکت مورچه بر سنگ بزرگ و خوابگاه مورچگان در شب تاریک بر او پوشیده نیست و محل ریزش برگها و بر هم خوردن پلکها را می داند.
امام علی(ع)
... عالم السر من ضمائر المضمرین و نجوی المتخافتین و خواطر رجم الظنون و عقد عزیمات الیقین...؛
خدا داناست به هر رازی که مردم در دل نهان داشته اند، و به نجوای آهسته رازگویان و به هر گمان که در خاطری نهفته است و به هر تصمیمی که از روی یقین گرفته شود.
امام علی(ع):
أعلم الناس بالله أکثرهم له مسأله؛
خداشناس ترین مردم پر درخواست ترین آنها از خداست.
امام علی(ع):
ینبغی لمن عرف الله سبحانه أن لا یخلو قلبه من رجائه و خوفه؛
کسی که خدای سبحان را می شناسد، شایسته است دلش از بیم و امید به او خالی نباشد.
2- یاد خدا
امام علی(ع):
الذکر یونس اللب وینیر القلب و یستنزل الرحمه؛
یاد خدا عقل را آرامش می دهد، دل را روشن می کند و رحمت او را فرود می آورد.
امام علی(ع):
اذکروا الله ذکراً خالصاً تحیوابه أفضل الحیاه و تسلکوابه طرق النجاه؛
خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگی را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگاری را به پیمایید.
رسول اکرم(ص):
من آطاع الله عزوجل فقد ذکر الله و إن قلت صلاته و صیمامه و تلاوته للقرآن؛
هرکس خدای عزوجل را اطاعت کند خدارا یاد کرده است، هر چند نماز خواندن و روزه گرفتن و قرآن خواندنش اندک باشد.
امام صادق(ع):
فی قوله تعالی: (لذکرالله أکبر) - : ذکرالله عند ما أحل و حرم؛
درباره آیه (یاد خدا بزرگتر است)-: به یاد خدا بودن در هنگام رو به رو شدن با حلال و حرام.
امام باقر(ع):
کأن المؤمنین هم الفقهاء أهل فکره و عبره، لم یصمهم عن ذکر الله ما سمعوا باذانهم و لم یعمهم عن ذکرالله ما رأوامن الزینه؛
گویا مؤمنان همان فقیهان(فرزانگان دین فهم) و اهل اندیشیدن و پند گرفتن هستند. شنیده های دنیوی، گوش آنها را از(شنیدن) یاد خدا کر نمی کند و زرق و برق دنیا چشم آنان را از یاد خدا کور نمی گرداند.
امام صادق(ع):
قال: أوحی الله عزوجل إلی موسی(ع) یا موسی، لا تنسنی علی کل حال و لا تفرح بکثره المال، فإن نسیانی یقسی القلوب، و مع کثره المال کثره الذنوب؛
خدای عزوجل به موسی وحی کرد: ای موسی در هیچ حالی مرا فراموش نکن و به ثروت زیاد شاد نشو، زیرا از یاد بردن من دلها را سخت می کند و همراه ثروت زیاد، گناهان زیاد است.
امام سجاد(ع):
إن قسوه البطنه و فتره المیله و سکر الشبع و عزه الملک مما یثبط و یبطیء عن العمل و ینسی الذکر؛
پرخوری و سستی اراده و مستی سیری و غفلت حاصل از قدرت، از عوامل بازدارنده و کند کننده در عمل است و ذکر(خدا) را از یاد می برد.
امام سجاد(ع):
یا من ذکره شرف للذاکرین و یا من شکره فوز للشاکرین و یا من طاعته للمطیعین، صل علی محمد و آله و اشغل قلوبنا بذکرک عن کل ذکر؛
ای آن که یادش مایه شرافت و بزرگی یادکنندگان است و ای آن که سپاسگزاریش موجب دست یافتن سپاسگزاران(بر نعمتها) است و ای آن که فرمانبرداریش سبب نجات فرمانبرداران است، بر محمد و آل او درود فرست و با یاد خود دلهای ما را از هر یاد دیگری بازدار.
امام باقر(ع):
ذکر اللسان الحمد و الثناء و ذکر النفس الجهد و العناء و ذکر الروح الخوف و الرجاء و ذکر القلب الصدق و الصفاء و ذکر العقل التعظیم و الحیاء و ذکرالمعرفه التسلیم و الرضا و ذکر السر الرؤیه و اللقاء؛
ذکر زبان حمد و ثناء، ذکر نفس سختکوشی و تحمل رنج، ذکر روح بیم و امید، ذکر دل صدق و صفا، ذکر عقل تعظیم و شرم، ذکر معرفت تسلیم و رضا و ذکر باطن مشاهده و لقا است.
رسول اکرم(ص):
یقول الله عزوجل إذا کان الغالب علی العبد الاشتغال بی، جعلت بغیته و لذته فی ذکری فإذا جعلت بغیته و لذته فی ذکری عشقنی و عشقته فإذا عشقنی و عشقته رفعت الحجاب فیما بینی و بینه و صیرت ذلک تغالبا علیه لا یسهو إذا سها الناس اولئک کلامهم کلام الأنبیاء اولئک الأبطال حقاً.
خدای عزوجل می فرماید: هرگاه یاد من بر بنده ام غالب شود، خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم و چون خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم عاشق من شود و من نیز عاشق او گردم و چون عاشق یکدیگر شدیم حجاب میان خود و او را بردارم و عشق خود را بر جان او چیره گردانم، چندان که مانند مردم دچار سهو و غفلت نمی شود، سخن اینان سخن پیامبران است، اینان براستی قهرمانند.
3- رابطه با خدا
امام علی(ع):
إن العبد إذا اراد ان یقرأ أو یعمل عملاً فیقول: بسم الله الرحمن الرحیم فإنه یبارک له فیه؛
هرگاه بنده ای بخواهد چیزی بخواند و یا کاری انجام دهد و بسم الله الرحمن الرحیم بگوید در کارش برکت داده می شود.
امام صادق(ع):
المفوض أمره إلی الله فی راحه الأبد و العیش الدائم الرغد و المفوض حقاً هو العالی عن کل همه دون الله تعالی؛
کسی که کارهای خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگی برخوردار است و واگذارنده حقیقی کارها به خدا، کسی است که تمام همتش تنها به سوی خدا باشد.
امام علی(ع):
من أصلح فیما بینه و بین الله أصلح الله فیما بینه و بین الناس؛
هرکس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.
رسول اکرم(ص):
إن الله لا ینظر إلی صورکم و لا إلی أموالکم و إنما ینظر إلی قلوبکم و أعمالکم؛
خداوند به شکل شما و اموال شما نگاه نمی کند بلکه در دلها و اعمال شما توجه می نماید.
امام علی(ع):
طوبی لمن أخلص لله عمله و علمه وحبه و بغضه و أخذه و ترکه و کلامه و صمته و فعله و قوله؛
خوشا به سعادت کسی که عمل، علم، دوستی، دشمنی، گرفتن، رها کردن، سخن، سکوت، کردار و گفتارش را برای خدا خالص گرداند.
امام علی(ع):
من ترک لله سبحانه شیئاً عوضه الله خیراً مما ترک؛
هرکس به خاطر خدای سبحان از چیزی بگذرد، خداوند بهتر از آن را به او عوض خواهد داد.
رسول اکرم(ص):
اللهم ارزقنی حبک وحب من یحبک وحب ما یقربنی إلی حبک و اجعل حبک أحب إلی من الماء البارد؛
خدایا روزی کن که مرا محبت خودت و محبت دوستدارانت را و محبت آنچه مرا به تو نزدیک می کند و محبت خودت را نزد من از آب خنک محبوب تر گردان.
رسول اکرم(ص):
لیس من عبد یظن بالله خیراً إلا کان عند ظنه به؛
بنده ای نیست که به خداوند خوش گمان باشد مگر آن که خداوند نیز طبق همان گمان با او رفتار کند.
رسول اکرم(ص):
من أخلص لله أربعین صباحاً ظهرت ینابیع الحکمه من قلبه علی لسانه؛
هرکس چهل روز خود را برای خدا خالص کند چشمه های حکمت از قلب وی بر زبانش جاری می شود.
امام صادق(ع):
من استخار الله راضیاً بما صنع الله له خار الله له حتماً؛
هرکس از خدا خیر بخواهد و به آنچه خدا خواسته راضی باشد، خداوند حتماً برای او خیر خواهد خواست.
4- قرآن
رسول اکرم(ص):
ان البیت اذا کثر فیه تلاوه القرآن کثر خیره و اتسع اهله و اضاء لاهل السماء کما تضی ء نجوم السماء لاهل الدنیا؛
خانه ای که در آن قرآن فراوان خوانده شود، خیر آن بسیار گردد و به اهل آن وسعت داده شود و برای آسمانیان بدرخشد چنان که ستارگان آسمان برای زمینیان می دخشند.
رسول اکرم(ص)
الا من تعلم القرآن و علمه و عمل بما فیه فأنه له سائق الی الجنه و دلیل الی الجنه.
بدانید هرکس قرآن بیاموزد و به دیگران آموزش دهد و به آنچه در قرآن است عمل کند، من جلودار و راهنمای او به سوی بهشت هستم.
رسول اکرم(ص):
یا بنی لا تغفل عن قراءه القرآن فان القرآن یحیی القلب و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی؛
فرزندم از خواندن قرآن غافل مباش، زیرا که قرآن دل را زنده می کند و از فحشاء و زشتی و ستم باز می دارد.
رسول اکرم(ص):
ان اردتم عیش السعداء و موت الشهداء و النجاه یوم الحسره و الظل یوم الحرور و الهدی یوم الضلاله فادرسوا القرآن فانه کلام الرحمان و حرز من الشیطان و رجحان فی المیزان؛
اگر زندگی سعادتمندان،مرگ شهیدان، نجات روز حسرت(قیامت)، سایه روز سوزان و هدایت در روز گمراهی را می خواهید، قرآن را یاد بگیرید که آن سخن خدای مهربان است و سپری است در مقابل شیطان و سنگینی در ترازوی اعمال.
رسول اکرم(ص):
اصدق القول و ابلغ الموعظه و احسن القصص کتاب الله؛
راست ترین سخن، رساترین پند و زیباترین حکایت، کتاب خدا(قرآن) است.
رسول اکرم(ص):
من قرأ القرآن ابتغاء وجه الله و تفقها فی الدین کان له من الثواب مثل جمیع ما اعطی الملائکه و الأنبیاء و المرسلون؛
هرکس برای کسب رضایت خدا و آگاهی در دین قرآن بیاموزد، ثوابی مانند همه آنچه که به فرشتگان و پیامبران و رسولان داده شده، برای اوست.
امام علی(ع):
علیکم بکتاب الله... من عمل به سبق؛
بر شما باد رجوع به کتاب خدا(قرآن) ... کسی که به آن عمل کند از همه پیشی می گیرد.
امام علی(ع):
الا ان فیه علم مایأتی و الحدیث عن الماضی و دواء دائکم و نظم ما بینکم؛
آگاه باشید که دانش آینده، اخبار گذشته و درمان دردهایتان و نظم میان شما در قرآن است.
امام علی(ع):
ان القرآن ظاهره انیق و باطنه عمیق لا تفنی عجائبه و لا تنقضی غرائبه و لاتکشف الظلمات الا به؛
براستی که قرآن ظاهرش زیباست و باطنش عمیق، عجایبش پایان ندارد، اسرار نهفته آن پایان نمی پذیرد و تاریکی های جهل جز بوسیله آن رفع نخواهد شد.
امام صادق(ع):
من لم یعرف الحق من القرآن لم یتنکب الفتن؛
هرکس حقیقت را از طریق قرآن نشناسد، از فتنه ها بر کنار نمی ماند.
5- پیامبر(ص)
فی المناقب لابن شهر آشوب:
کان النبی(ع) قبل المبعث موصوفاً بعشرین خصله من خصال الأنبیاء. لوانفرد أحد بأحدها لدل علی جلاله، فکیف من اجتمعت فیه؟ ! کان نبیاً أمیناً، صادقاً، حاذقاً، أصیلاً، نبیلاً، مکیناً، فصیحاً، نصیحاً، عاقلاً، فاضلاً، عابداً، زاهداً، سخیاً، کمیاً، قانعاً، متواضعاً، حلیماً، رحیماً، غیوراً، صبوراً، موافقاً، مرافقاً، لم یخالط منجما و لا کاهنا و لا عیافاً؛
پیامبر خدا(ص) پیش از آن که مبعوث شود، بیست خصلت از خصلت های پیامبران را دارا بود که اگر فردی یکی از آنها را داشته باشد، دلیل بر عظمت اوست چه رسد به کسی که همه آنها را دارا باشد، آن حضرت پیامبری امین، راستگو، ماهر، اصیل، شریف، والامقام، سخنور، خیرخواه، خردمند، با فضیلت، عابد، زاهد، سخاوتمند، دلیر و جنگاور، قانع، فروتن، بردبار، مهربان، غیرتمند، صبور، سازگار و نرمخو بود، با هیچ منجم(قائل به تأثیر ستارگان)، غیب گو و پیش گویی هم نشین نبود.
امام علی(ع):
فی صفه النبی(ع): طبیب دوار بطبه قد أحکم مراهمه و أحمی (أمضی) مواسمه یضع ذلک حیث الحاجه إلیه من قلوب عمی و آذان صم و ألسنه بکم، متتبع بدوائه مواضع الغفله و مواطن الحیره...؛
در توصیف پیامبر(ص) می فرماید: پزشکی است که با دانش خود، همواره میان مردم می گردند، مرهمهایش را به خوبی فراهم و ابزار کارش را آماده کرده و آنها را هر جا که لازم باشد، از دلهای کور و گوشهای کر و زبانهای گنگ به کار می برد، غفلت گاه و جایگاه های حیرت را جستجو و با داروی خود آنها را درمان می کند.
کعب الاحبار:
إنا نجد فی التواره: محمد النبی المختار لا فظ و لا غلیظ و لا صخاب فی الأسواق و لا یجزی السیئه السیئه و لکن یعفو و یغفر؛
ما در تورات چنین می خوانیم، محمد پیامبر برگزیده، نه تند خوست و نه خشن و نه اهل جارو جنجال. در کوچه و بازار، بدی را با بدی جواب نمی دهد، بلکه می بخشد و گذشت می کند.
امام حسین(ع):
کان(ص) ... یعطی کل جلسائه نصیبه و لا یحسب أحد من جلسائه أن أحداً أکرم علیه منه؛
پیامبر(ص) بهره هریک از هم نشینان خود را عطا می فرمودند و چنان معاشرت می نمودند که کسی گمان نمی کرد شخص دیگری نزد پیامبر از او گرامی تر باشد.
امام علی(ع):
و هو خاتم النبیین، أجود الناس کفا و ارحب الناس صدراً و أصدق الناس لهجه و أوفی الناس ذمه و ألینهم عریکه و أکرمهم عشره من راه بدیهه هابه و من خالطه معرفه أحبه یقول ناعته: لم ارقبله و لا بعده مثله؛
او خاتم پیامبران است. بخشنده ترین مردم بود، سعه صدرش از همه بیشتر(پرحوصله ترین مردم) و راستگوترین و پایبندترین آنان به عهد و پیمان. از همه نرمخوتر بود و رفتارش بزرگوارانه تر. هرکس بدون سابقه قبلی او را می دید، هیبتش او را می گرفت و هر کس با او معاشرت می نمود و او را می شناخت دوستدارش می شد و هرکس می خواست او را وصف کند، می گفت: نظیر او را در گذشته و حال ندیده ام.
عایشه:
عائشه کان(ص) ألین الناس و أکرم الناس و کان رجلاً من رجالکم إلا أنه کان ضحاکاً بساماً؛
عایشه: رسول خدا(ص) نرمخوترین و بزرگوارترین مردم بود. او هم مردی چون مردان شما بود، با این تفاوت که همواره خنده و تبسم بر لب داشت.
فی المناقب لاین شهر آشوب:
کان النبی(ص) لا یقوم و لا یجلس إلا علی ذکر الله؛
در مناقب ابن شهر آشوب آمده است: پیامبر خدا(ص) بر نمی خاست و نمی نشست مگر با ذکر خدا.
داود بن الحصین:
فی صفه النبی(ص) - : کان رجلاً أفضل قومه مروءه و أحسنهم خلقاً و أکرمهم مخالطهً و أحسنهم جواراً و أعظمهم حلماً و أمانه و أصدقهم حدیثاً و أبعدهم من الفحش و الأذی و مارئی ملاحیاً و لا مماریاً أحداً حتی سماه قومه الأمین لما جمع الله له من الامور الصالحه فیه، فلقد کان الغالب علیه بمکه الأمین؛
داود بن حصین- در اوصاف پیامبر(ص) - : او مردی بود که از همه قوم خود جوانمرتر، خوش اخلاق تر، خوش برخوردتر، همسایه دارتر، بردبار تر، امانتدار تر، راستگوتر، و از بد زبانی و آزار رسانی به دورتر بود. هرگز دیده نشد که با کسی کشمکش و مجادله کند. خداوند اخلاق و صفات پسندیده را در آن حضرت جمع کرده بود تا جایی که قومش او را امین نامیدند و در مکه غالباً با لقب امین از ایشان یاد می شد.
عایشه:
ما کان خلق أبغض إلی رسول الله(ص) من الکذب و ما اطلع منه علی شی ء عند أحد من أصحابه فیبخل له من نفسه حتی یعلم أن أحدث توبه؛
هیچ خصلتی نزد رسول خدا(ص) منفورتر از دروغ نبود و هرگاه مطلع می شدند یکی از اصحابشان دروغی گفته است، به او بی اعتنایی می کردند تا آن که می فهمیدند توبه کرده است.
فی المناقب لابن شهر آشوب:
کان النبی(ص)... یجالس الفقراء و یواکل المساکین؛
در مناقب ابن شهر آشوب آمده است: پیامبر خدا(ص) با تهیدستان می نشستند و با مستمندان غذا می خوردند.
6- ائمه
رسول اکرم(ص):
إنی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی أهل بیتی ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا؛
من دو چیز ارزشمند در میان شما می گذارم؛ کتاب خدا، و عترت و اهل بیتم، اگر به آنها چنگ بزنید هرگز گمراه نمی شوید.
رسول اکرم(ص):
إنما مثل أهل بیتی فیکم کمثل سفینه نوح(ع) من دخلها نجا و من تخلف عنها غرق؛
مثل اهل بیت من مانند کشتی نوح است که هرکس داخل آن شد، نجات یافت و هرکس رهایش کرد، غرق گردید.
امام رضا(ع):
الناس لو علموا محاسن کلامنا لا تبعونا؛
مردم اگر از زیبایی های سخنان ما آگاه می شدند، از ما پیروی می کردند.
امام باقر(ع):
من أصبح یجد برد حبنا علی قلبه فلیحمد الله علی بادی النعم قیل و ما بادی النعم؟ قال: طیب المولد؛
هرکس صبح کند و خنکای محبت ما را در قلب خود بیابد، باید خدا را برای نخستین نعمت سپاس گوید، گفته شد نخستین نعمت چیست؟ فرمودند: حلال زادگی.
امام صادق(ع):
إنا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمه علیها السلام کما نأمرهم بالصلاه فالزمه فإنه لم یلزمه عبد فشقی؛
ما همان گونه که فرزندان خود را به نماز وا می داریم به تسبیح فاطمه(س) وادار می سازیم پس به آن پایبند باش که هرکس به آن پایبند شود، بدبخت نخواهد شد.
امام حسین(ع):
من زارنی بعد موتی زرته یوم القیامه و لولم یکن الافی النار لأخر جته؛
هرکس مرا پس از مرگم زیارت کند، در قیامت به دیدارش می روم و حتی اگر در دوزخ باشد او را بیرون می آورم.
امام صادق(ع):
لیس منا و لا کرامه من کان فی مصر فیه مائه ألف أو یزیدون و کان فی ذلک المصر أحد أورع منه؛
از ما نیست و کرامتی هم ندارد کسی که در شهر صد هزار نفری یا بیشتر باشد و در آن شهر کسی پرهیزکارتر از او وجود داشته باشد.
رسول اکرم(ص):
المهدی من ولدی تکون له غیبه إذا ظهر یملأ الأرض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً؛
مهدی فرزند من است او غیبت خواهد داشت و زمانی که ظهور می کند زمین را پس از یک دوران ظلم و ستم، سراسر عدل و داد خواهد نمود.
رسول اکرم(ص):
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
رسول اکرم(ص):
ستدفن بضعه منی بخراسان ما زارها مکروب ألا نفس الله عزوجل کربه و لا مذنب إلا غفر الله ذنوبه؛
دیری نخواهد گذشت که پاره ای از تن من در سرزمین خراسان به خاک سپرده خواهد شد هر آدم گرفتار و یا گناهکاری که او را زیارت کند خداوند متعال گرفتاری او را برطرف و گناهان او را خواهد بخشید.
7- نماز
رسول اکرم(ع):
لا تزال امتی بخیر ما تحابوا و اقاموا الصلاه و آتوا الزکاه و قروا الضیف... ؛
امتم همواره در خیر و خوبی اند تا وقتی که یکدیگر را دوست بدارند، نماز را برپا دارند، زکات بدهند و میهمان را گرامی بدارند ...
رسول اکرم(ص):
الصلاه مفتاح کل خیر؛
نماز کلید همه خوبی هاست.
رسول اکرم(ص):
اول الوقت رضوان الله و وسط الوقت رحمه الله و آخر الوقت عفوالله؛
نماز در اول وقت خشنودی خداوند، میان وقت رحمت خداوند و پایان وقت عفو خداوند است.
رسول اکرم(ص):
ایها الناس ان المصلی اذا صلی فانه یناجی ربه تبارک و تعالی فلیعلم بما یناجیه؛
ای مردم همانا نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بزرگ و بلند مرتبه اش مناجات می کند، پس باید بداند چه می گوید.
امام علی(ع):
لو یعلم المصلی ما یغشاه من الرحمه لما رفع رأسه من السجود؛
اگر نماز گزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهی است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت.
امام علی(ع):
انظر فیما تصلی و علی ما تصلی ان لم یکن من وجهه وحله فلا قبول؛
بنگر در چه(لباسی) بر چه(چیزی) نماز می گزاری، اگر از راه صحیح و حلالش نباشد، قبول نخواهد بود.
امام صادق(ع):
من قبل الله منه صلاه واحده لم یعذبه و من قبل منه حسنه لم یعذبه؛
خداوند از هر کس یک نماز و یا یک کار نیک را قبول کند، عذابش نمی نماید.
امام صادق(ع):
تسبیح فاطمه(ع) فی کل یوم فی دبر کل صلاه احب الی من صلاه آلف رکعه فی کل یوم؛
تسیحات فاطمه زهرا(ع) در هر روز پس از هر نماز نزد من محبوب تر از هزار رکعت در هر روز است.
امام صادق(ع):
سجده الشکر واجبه علی کل مسلم تتم بها صلاتک و ترضی بها ربک و تعجب الملائکه منک...؛
سجده شکر بر هر مسلمانی واجب است، با آن نمازت را کامل و پروردگارت را خشنود می سازی و فرشتگان را به شگفتی می آوری.
امام صادق(ع)؛
یعرف من یصف الحق بثلاث خصال: ینظر الی الصحابه من هم؟ والی صلاته کیف هی؟ وفی ای وقت یصلیها؛
کسی که از حق دم می زند با سه ویژگی شناخته می شود: ببینید دوستانش چه کسانی هستند؟ نمازش چگونه است؟ و در چه وقت آن را می خواند؟
8- روزه
رسول اکرم(ص):
ان للجنه باباً یدعی الریان لاید خل منه الا الصائمون؛
بهشت را دری است که ریان نامیده می شود از آن در، جز روزه داران وارد نشوند.
رسول اکرم(ص):
صوموا تصحوا؛
روزه بگیرید تا تندرست باشید.
رسول اکرم(ص):
من اشبع صائماً سقاه الله من حوضی شربهً لا یظمأ بعدها؛
هرکس روزه داری را سیر نماید، خداوند از حوض(کوثر) من شربتی نصیب او خواهد کرد که پس از آن هرگز تشنه نشود.
رسول اکرم(ص):
اللهم لک صمنا و علی رزقک افطر نا فتقبله منا ذهب الظماء و ابتلت العروق و بقی الاجر؛
بار خدایا برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می کنیم پس آن را از ما بپذیر، تشنگی رفت و رگها شاداب شد و پاداش ماند.
رسول اکرم(ص):
من منعه الصوم الامساک عن المأکل و المشرب، الصوم الامساک عن کل مایکرهه الله سبحانه؛
روزه امساک از خوردن و آشامیدن نیست بلکه روزه، خودداری از تمامی چیزهایی است که خداوند سبحان آنها را بد می داند.
امام علی(ع):
نوم الصائم عباده و صمته تسبیح و دعاؤه مستجاب و عمله مضاعف. ان للصائم عند الطاره دعوه لا ترد؛
خواب روزه دار عبادت، سکوت او تسبیح، دعایش پذیرفته و عملش دو چندان است. دعای روزه دار به هنگام افطار از درگاه خدا رد نمی شود.
امام صادق(ع):
اما العله فی الصیام لیستوی به الغنی و الفقیر و ذلک لأن الغنی لم یکن لیجد مس الجوع فیرحم الفقیر لان الغنی کلما اراد شیئاً قدر علیه ...؛
علت روزه گرفتن آن است که به سبب آن ثروتمند و فقیر برابر شوند زیرا ثروتمند گرسنگی را احساس نکرده تا به فقیر رحم کند چرا که ثروتمند هرگاه چیزی بخواهد می تواند فراهم کند...
امام صادق(ع):
الصوم جنه من آفات الدنیا و حجاب من عذاب الاخره؛
روزه سپری است از آفت های دنیا و پرده ای است از عذاب آخرت.
امام صادق(ع):
الصوم فوه لا یتکلم الا بالخیر؛
روزه داری(در حکم) دهانی است که جز به خیر سخن نگوید.
9- امر به معروف
امام علی(ع):
و ما اعمال البر کلها و الجهاد فی سبیل الله عند الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر إلا کنفثه فی بحر لجی؛
همه کارهای خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چون قطره ای است در دریای عمیق.
امام علی(ع):
إن الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر لا یقربان من أجل و لا ینقصان من رزق، لکن یضاعفان الثواب و یعظمان الأجز و أفضل منهما کلمه عدل عند امام جائر؛
امر به معروف و نهی از منکر نه اجلی را نزدیک می کنند و نه از روزی کم می نمایند، بلکه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ می سازند و برتر از امر به معروف و نهی از منکر سخن عادلانه ای است نزد حاکمی ستمگر.
رسول اکرم(ص):
إذا لم یأمروا بمعروف ولم ینهوا عن منکر ولم یتبعوا الأخیار من أهل بیتی، سلط الله علیهم شرارهم، فیدعوا عند ذلک خیارهم فلا تستجاب لهم؛
هرگاه (مردم) امر به معروف و نهی از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروی ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلط گرداند و نیاکانش دعا کنند اما دعایشان مستجاب نشود.
رسول اکرم(ص):
لا یأمر بالمعروف و لا ینهی عن المنکر إلا من کان فیه ثلاث خصال: رفیق بما یأمر به رفیق فیما ینهی عنه، عدل فیما یأمر به عدل فیما ینهی عنه، عالم بما یأمر به عالم بما ینهی عنه؛
امر به معروف و نهی از منکر نکند مگر کسی که سه خصلت در او باشد: در امر و نهی خود مدارا کند، در امر و نهی خود میانه روی نماید و به آنچه امر و نهی می کند دانا باشد.
امام علی(ع):
من أمر بالمعروف شد ظهر المؤمن و من نهی عن المنکر أرغم أنف المنافق و أمن کیده:
هرکس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می بخشد و هرکس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.
رسول اکرم(ص):
لا یزال الناس بخیر ما أمروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و تعاونوا علی البر و التقوی فإذا لم یفعلوا ذلک نزعت منهم البرکات، وسلط بعضهم علی بعضٍ، ولم یکن لهم ناصر فی الأرض و لا فی السماء؛
تا زمانی که مردم امر به معروف و نهی از منکر نمایند و در کارهای نیک و تقوا به یاری یکدیگر بشتابند در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت ها از آنان گرفته شود و گروهی بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند و نه در زمین یاوری دارند و نه در آسمان.
امام باقر(ع):
أوحی الله تعالی إلی شعیب النبی إنی معذب من قومک مائه ألف: أربعین ألفاً من شرارهم و ستین ألفاً من خیارهم فقال: یا رب هؤلاء الأشرار فما بال الأخیار؟! فأوحی الله عزوجل إلیه: داهنوا أهل المعاصی فلم یغضبوا لغضبی؛
خدای تعالی به شعیب پیامبر وحی فرمود که: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم کرد: چهل هزار نفر بدکار را، شصت هزار نفر از نیاکانشان را. شعیب عرض کرد: پروردگارا! بدکاران سزاوارند اما نیکان چرا؟ خدای عزوجل به او وحی فرمود که: آنان با گنهکاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نیامدند.
رسول اکرم(ص):
من رأی منکم منکراً فلیغیره بیده، فإن لم یستطع فبلسانه، فإن لم یستطع فبقلبه و ذلک أضعف الایمان؛
هرکس از شما منکری ببیند باید با دست و اگر نتوانست با زبان و اگر نتوانست با قلبش آن را تغییر دهد، که پائین ترین درجه ایمان همین(تغییر قلبی) است.
امام باقر(ع):
إن الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر سبیل الأنبیاء، و منهاج الصلحاء، فریضه عظیمه بها تقام الفرائض، و تأمن المذاهب، و تحل المکاسب، و ترد المظالم، و تعمر الأرض، و ینصف من الأعداء، و یستقیم الأمر؛
امر به معروف و نهی از منکر راه و روش پیامبران و شیوه صالحان است و فریضه بزرگی است که دیگر فرایض به واسطه آن بر پا می شود، راه ها امن می گردد و درآمدها حلال می شود و حقوق پایمال شده به صاحبانش بر می گردد، زمین آبادمی شود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته می شود و کارها سامان می پذیرد.
رسول اکرم(ص):
من أمر بالمعروف و نهی عن المنکر فهو خلیفه الله فی الأرض و خلیفه رسوله؛
هرکس امر به معروف و نهی از منکر نماید، جانشین خدا در زمین و جانشین رسول اوست.
10- جهاد
امام علی(ع):
إن الجهاد باب من أبواب الجنه فتحه الله لخاصه أولیائه و هو لباس التقوی و درع الله الحصینه و جنته الوثیقه؛
براستی که جهاد یکی از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خاص خود گشوده است. جهاد جامه تقوا و زره استوار خداوند و سپر محکم اوست.
امام علی(ع):
إن الله فرض الجهاد و عظمه و جعله نصره و ناصره. و الله ما صلحت دنیا و لادین إلا به؛
در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزی و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی شود.
امام علی(ع):
إن الله کتب القتل علی قوم و الموت علی آخرین و کل آتیه منیته کما کتب الله له فطوبی للمجاهدین فی سبیل و المقتولین فی طاعته؛
براستی که خداوند برای گروهی کشته شدن را مقدر فرموده و برای دیگران مردن را. هر گروهی با همان سرنوشت که خداوند مقدر کرده است می رسد، پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و کشته شدگان در راه طاعت او.
امام علی(ع):
جاهدوا فی سبیل الله بأید یکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بألسنتکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بقلوبکم؛
در راه خدا با دستهای خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبانهای خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید.
رسول اکرم(ص):
حرس لیله فی سبیل الله عزوجل أفضل من ألف لیله یقام لیلها و یصام نهارها؛
یک شب نگهبانی در راه خدا برتر است از هزار شبانه روز که شبهایش به عبادت و روزهایش به روزه داری سپری شود.
رسول اکرم(ص):
أفضل الجهاد من أصبح لا یهم بظلم أحد؛
برترین جهاد آن است که انسان روز خود را آغاز کند در حالی که در اندیشه ستم کردن به احدی نباشد.
امام علی(ع):
جهاد المرأه حسن التبعل؛
جهاد زن خوب شوهرداری کردن است.
امام علی(ع):
جاهد شهوتک و غالب غضبک و خالف سوء عادتک، تزک نفسک، و یکمل عقلک و تستکمل ثواب ربک؛
با هوا و هوس خود جهاد کن، بر خشمت مسلط شو و با عادتهای بد خود مخالفت کن تا نفست پاکیزه شود، عقلت به کمال برسد و از پاداش پروردگارت بهره کامل ببری.
امام علی(ع):
علیکم بالجد و الاجتهاد و التأهب و الا ستعداد و التزود فی منزل الزاد و لا تغرنکم الحیاه الدنیا کما غرت من کان قبلکم من الأمم الماضیه و القرون الخالیه؛
بر شما باد به تلاش و سختکوشی و مهیا شدن و آماده گشتن و توشه برداشتن از سرای توشه(دنیا). مبادا زندگی دنیا شما را بفریبد چنان که ملتهای گذشته و اقوام پیشین را فریفت.
امام باقر(ع):
لما قال له رجل إنی ضعیف العمل قلیل الصلاه قلیل الصوم و لکن أرجو أن لا آکل إلا حلالاً و لا أنکح إلا حلالاً: و أی جهاد أفضل من عفه بطن و فرج؟!
در پاسخ به کسی که عرض کرد: من در عمل ناتوانم و نماز و روزه کم به جا می آورم اما سعی می کنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزدیکی نکنم فرمودند: چه جهادی برتر از پاک نگهداشتن شکم و شرمگاه؟